MPSC Candidates' Protest : एमपीएससी उमेदवार तात्पुरते दिशाहीन ?

एमपीएससी-मुख्य परीक्षेतील पॅटर्न बदलाची अंमलबजावणी 2025 पर्यंत लांबवावी, या मागणीसाठी महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाच्या (MPSC) स्पर्धा परीक्षेसाठी इच्छुक उमेदवारांनी शुक्रवारी राज्याच्या विविध भागात निदर्शने केली.

पुणे, नागपूर, कोल्हापूर आणि औरंगाबाद येथे आंदोलने करून, उमेदवारांनी एमपीएससी परीक्षेच्या पॅटर्नमध्ये जून 2022 मध्ये घोषणा केल्यानंतर 2023 पासून बदल लागू करण्यास विरोध केला. विद्यार्थ्यांनी सांगितले की बदलांना कोणताही विरोध नाही परंतु त्यासाठी पुरेसा वेळ मागितला आहे जेणेकरून नवीन परीक्षा पद्धतीची तयारी करता येईल.

जून 2022 मध्ये, MPSC-मुख्य परीक्षेत मोठ्या बदलांची घोषणा करण्यात आली, ज्यात उद्दिष्टापासून वर्णनात्मक परीक्षेपर्यंतचा सर्वात मोठा बदल समाविष्ट आहे. घोषणेपासूनच उमेदवार या बदलांना विरोध करत आहेत.

विद्यार्थी म्हणाले की  नवा अभ्यासक्रम 2025 पासून सुरु करावा यासाठी शिफारस आहे, असं देवेंद्र फडणवीस म्हणत आहेत. त्यामुळे विद्यार्थी आक्रमक झाले आहेत. तीन महिन्यांवर परीक्षा आली आहे. त्यामुळे अभ्यासाबाबत विद्यार्थ्यांमध्ये संभ्रम निर्माण झाला आहे. एमसीक्यूचा अभ्यास करायचा कि थेअरी पेपरचा अभ्यास करायचा, असा प्रश्न विद्यार्थ्यांनी उपस्थित केला आहे.

काँग्रेसने विद्यार्थ्यांच्या आंदोलनाला पाठिंबा जाहीर केला असून पहिले आंदोलन डिसेंबर 2022 मध्ये पुण्यात झाले होते. शुक्रवारी महाराष्ट्राच्या विविध भागात अशीच आंदोलने झाली. आंदोलकांच्या म्हणण्यानुसार, स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीसाठी उमेदवाराने किती वर्षे घालवली हे लक्षात घेता, परीक्षेच्या पद्धतीत अचानक बदल करणे अन्यायकारक आहे.

याव्यतिरिक्त, एमपीएससी-मुख्य परीक्षेतील बदलांमुळे, ती आता केंद्र सरकारच्या UPSC परीक्षेसारखी आहे. उमेदवारांच्या म्हणण्यानुसार, त्यांना आता एकाच वेळी दोन्ही नागरी सेवा परीक्षांची तयारी करण्यास मदत होत असली तरी, सुरुवातीच्या वर्षांत, काही काळासाठी UPSC ची तयारी करणाऱ्यांना याचा स्पष्ट फायदा होतो.

एमपीएससी-मुख्य परीक्षा आता सहा ऐवजी एकूण नऊ पेपर असलेली अधिक वर्णनात्मक असेल. हे 800 ऐवजी एकूण 1,750 गुणांसाठी असेल. नवीन पॅटर्ननुसार, दोन भाषांच्या पेपरमध्ये प्रत्येकी 300 गुणांसाठी मिळालेले गुण यापुढे मेरिट स्कोअरमध्ये समाविष्ट केले जाणार नाहीत. परंतु मेरिट स्कोअरसाठी पात्र ठरण्यासाठी उमेदवाराला या प्रत्येक पेपरमध्ये 25 टक्के गुण मिळवावे लागतील. सात अनिवार्य पेपर असतील ज्यात एक निबंध लेखन, चार सामान्य अध्ययन आणि 26 पर्यायी विषयांच्या यादीतून उमेदवाराने निवडलेल्या कोणत्याही विषयावरील दोन पेपर असतील. हे सर्व पेपर प्रत्येकी 250 गुणांचे वर्णनात्मक स्वरूपाचे असतील. येथे मिळालेले गुण गुणवत्तेसाठी ग्राह्य धरले जातील.

कधीतरी यूपीएससी लेव्हलचा अभ्यासक्रम लागू करावाच लागेल. हा नवा अभ्यासक्रम 2025 पासून लागू करा, अशी मागणी विद्यार्थ्यांनी केली आहे. मात्र ही मागणी मान्य केली तर 2025 मधील विद्यार्थी 2027 मध्ये लागू करा अशी मागणी करतील. त्यामुळे या संदर्भात योग्य निर्णय घेणार असल्याचं देवेंद्र फडणवीसांनी सांगितलं आहे. 

संपादक : भरत नांदखिले. पोलखोलनामा - लोकशाहीचा चौथा आधारस्तंभ.