Digital currency pilot : डिजिटल करन्सी पायलटसाठी RBI च्या यादीत SBI, ICICI, IDFC, HDFC

State Bank of India, ICICI Bank, IDFC Prime Bank आणि HDFC Bank हे अगदी कमीत कमी पाच कर्जदारांपैकी आहेत ज्यांना रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) प्रायोगिक रिटेल सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) कार्यक्रमावर काम करत आहे, असे एका सूत्राने ET ला सांगितले.
रिझर्व्ह बँक निर्णय घेत आहे की रिटेल CBDC (CBDC-R म्हणूनही ओळखले जाते) डिजिटल पेमेंटच्या सध्याच्या प्रणालीशी इंटरऑपरेबल असेल की नवीन फ्रेमवर्क तयार करावे. डिजिटल रिटेल रुपयासाठी एक पायलट लवकरच लाइव्ह होण्याची अपेक्षा आहे.

NPCI (Public Corporation of India) आणि आरबीआयच्या मदतीने पायलट चालविण्यासाठी पाच बँकांना सूचित केले आहे. डिजिटल रुपी रिटेल पायलट लवकरच आणण्यासाठी काही ग्राहक आणि व्यापारी खाती निवडली गेली आहेत,” असे एका व्यक्तीने सांगितले. .

लुपाली मार्केटमध्ये CBDC च्या वापराच्या विपरीत, ज्याने आधीच पायलट सुरू केले आहे – “मोबाईल CBDC टेबलच्या संपूर्ण व्हॉल्यूममध्ये पेमेंट करण्याची पद्धत बदलण्याची क्षमता आहे”. पायलटच्या किरकोळ योजनेत अधिक बँका जोडल्या जाऊ शकतात, असे लोकांनी वर नमूद केले आहे.

RBI आणि वर नमूद केलेल्या बँकांनी टिप्पणी मागणाऱ्या ईमेलला प्रतिसाद दिला नाही. सेंट्रल बँक रोखीच्या ऐवजी 50,000 रुपयांपर्यंतच्या किरकोळ किरकोळ पेमेंटसाठी अनामिकतेला महत्त्व देते. "फिजिकल कॅशसह अनामिकतेशी संबंधित छोट्या-मूल्याच्या व्यवहारांसाठी वाजवी अनामिकता CBDC-R साठी एक इष्ट पर्याय असू शकतो," RBI ने गेल्या महिन्यात प्रकाशित केलेल्या CBDC संकल्पना नोटमध्ये म्हटले होते.

वर उद्धृत केलेल्या लोकांच्या म्हणण्यानुसार, सध्याचे QR कोड आणि मोफत युनिफाइड इंटरफेस (UPI) प्लॅटफॉर्म CBDC-R सोबत इंटरऑपरेबल असेल की नाही याचाही सेंट्रल बँक विचार करत आहे.

“आरबीआयमध्ये दोन विचारसरणी आहेत – एक जी सीबीडीसीची संपूर्ण नवीन प्रणाली हाताळू इच्छिते, तर दुसरी सर्व पेमेंट पद्धतींसह परस्पर व्यवहार करू इच्छिते,” असे या प्रक्रियेत सहभागी असलेल्या एका बँकरने सांगितले. "आरबीआय शेवटी काय निर्णय घेते ते पाहावे लागेल."

रोख रकमेवरील अवलंबित्व कमी करण्याचे CBDC चे उद्दिष्ट आहे कारण ते अजूनही अर्थव्यवस्थेतील एकूण किरकोळ व्यवहारांपैकी सुमारे 80% आहे, असेही ते म्हणाले. गेल्या महिन्यात, सरकारी सुरक्षा व्यवहारांसाठी चाचणीच्या आधारावर सुरक्षित डिजिटल रुपया, स्वतःच्या आभासी चलनासह पायलट प्रोजेक्ट सुरू करणारी RBI जगातील पहिली प्रमुख केंद्रीय बँक बनली.

संपादक : भरत नांदखिले. पोलखोलनामा - लोकशाहीचा चौथा आधारस्तंभ.