Farmer's agitation : शेतकऱ्यांच्या आंदोलनाला हिंसक वळण !

भूसंपादनाच्या मोबदल्यासाठी आंदोलन करणाऱ्या शेतकऱ्यांच्या गटाने बुधवारी सकाळी बिहारच्या बक्सर जिल्ह्यात जमावाला नियंत्रणात आणण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या पोलिसांवर हल्ला केला.

शेतकऱ्यांनी असा दावा केला की ते बक्सरच्या चौसा परिसरातील सतलज जल विद्युत निगम (SJVN) पॉवर प्लांट कंपनीच्या विरोधात 12 वर्षांपूर्वी भूखंड खरेदी करताना ठरवलेल्या दराने प्रकल्पासाठी भूसंपादनाच्या नवीन दरासाठी शांततेने आंदोलन करत होते. 2021 मध्ये 11,000 कोटी रुपये खर्चून 1320 मेगावॅटच्या कोळसा ऊर्जा प्रकल्पाचे बांधकाम सुरू झाले.

शेतकऱ्यांनी पोलिसांवर तसेच वीज केंद्रावर दगडफेक केली. त्यांनी लाठ्या-काठ्या घेऊन पोलिसांच्या वाहनांची तोडफोड केली आणि एक वाहन पेटवून दिले. त्यांनी एसजेव्हीएन प्लांटच्या मुख्य गेटवर टायर जाळून रास्ता रोको केला. पोलिसांनी हवेत गोळीबार करून परिस्थिती नियंत्रणात आणण्याचा प्रयत्न केला मात्र शेतकऱ्यांनी आंदोलन सुरूच ठेवले. विटांचा मारा आणि हल्ल्यात चार पोलिस जखमी झाल्याचे सांगण्यात येत आहे, तर पोलिसांचा मोठा ताफा घटनास्थळी तैनात आहे.

गेल्या ८५ दिवसांपासून येथे शेतकरी आंदोलन करत होते. मंगळवारी, त्यांनी सरकारी वीज कंपनीद्वारे संपादित केलेल्या त्यांच्या शेतजमिनीसाठी चालू मूल्ये/किंमत मागवून प्लांटच्या मुख्य गेटसमोर निदर्शने केली.

मंगळवारी रात्री 11.45 च्या सुमारास, मुफसिल पोलिस स्टेशन हद्दीतील बनारपूर गावात मोठ्या संख्येने पोलिस दल पोहोचले, त्यांनी कथितपणे काही शेतकऱ्यांची घरे फोडली जे त्यांच्या कुटुंबातील सदस्यांसह झोपले होते आणि त्यांना लाठी व बुटांनी मारहाण केली.

आंदोलनाचे नेतृत्व करणाऱ्या नरेंद्र तिवारीसह चार जणांना पोलिसांनी ताब्यात घेतले. तसेच त्यांनी महिलांना मारहाण करून त्यांच्याविरोधात अश्लील भाषा वापरली. पोलिसांची ही कारवाई कॅमेऱ्यात कैद झाली आणि सोशल मीडियावर व्हायरल झाली.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 9 मार्च 2019 रोजी या प्रकल्पाची पायाभरणी केली होती. SJVN हिमाचल प्रदेश सरकार आणि केंद्र यांच्यात सामील होऊन एक पॉवर प्लांट बांधला आहे ज्यामध्ये 9,828 दशलक्ष वीज युनिट्सचे उत्पादन केले जाईल. 75% काम पूर्ण झाले आहे आणि 85% वीज बिहारमध्ये पुरविली जाईल असे सांगण्यात आले आहे.

बक्सर जिल्हा प्रशासनाच्या म्हणण्यानुसार, 14 गावांच्या 137.0077 एकर जमिनीवर एक रेल्वे कॉरिडॉर बांधण्यात येणार आहे. चौसा येथील ३०९ शेतकऱ्यांची ५५.४४५ हेक्टर जमीन सरकार संपादित करणार आहे.

एडीजी (मुख्यालय) जितेंद्र सिंग गंगवार यांनी सांगितले की, परिस्थिती नियंत्रणात आणण्यासाठी सहाबाद रेंजचे डीआयजी नवीन कुमार झा व्यतिरिक्त पोलिस दलाचा एक तुकडा घटनास्थळी दाखल झाला. “घटनेमागील कारण नुकसानभरपाईशी संबंधित असल्याचे सांगितले जात आहे,” गंगवार म्हणाले. मात्र, पोलिसांनी शेतकऱ्यांच्या घरावर छापा टाकून त्यांच्या कुटुंबीयांना का मारहाण केली याबाबत त्यांनी भाष्य केले नाही.

संपादक : भरत नांदखिले. पोलखोलनामा - लोकशाहीचा चौथा आधारस्तंभ.